Κύριο μενού
Διατήρηση Δασών και Δασικών Ανοιγμάτων Προτεραιότητας στον Εθνικό Δρυμό Οίτης και στο Όρος Καλλίδρομο της Στερεάς Ελλάδας, LIFE11 NAT/GR/1014
No name

Στόχοι αυτής της δράσης είναι:
- Να καθοριστούν το επίπεδο ενημέρωσης, οι αξίες, οι προτάσεις και οι προσδοκίες των ενδιαφερομένων μερών σχετικά με τη διατήρηση και προστασία αφ' ενός του φυσικού περιβάλλοντος των περιοχών Natura 2000 στον χώρο του έργου, και αφ' ετέρου των οικοτόπων και ειδών στόχων.
- Να αναπτυχθεί μια αποτελεσματική στρατηγική επικοινωνίας και συμμετοχής.

Η δράση αυτή έχει ως στόχο να επιβεβαιώσει την παρουσία και να αξιολογήσει την κατάσταση του πληθυσμού της Καφέ Αρκούδας (Ursus arctos*), η οποία έχει εντοπισθεί αρκετές φορές στην περιοχή του Εθνικού Δρυμού Οίτης και μία φορά στην περιοχή του Καλλίδρομου τα τελευταία χρόνια. Επιπλέον, θα συλλεγούν πληροφορίες σχετικά με την κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία στην περιοχή, και θα καταγραφούν και θα χαρτογραφηθούν τα άγρια καρποφόρα δέντρα.


Η δράση αυτή θα υλοποιηθεί στην ΖΕΠ (Ζώνη Ειδικής Προστασίας) του δικτύου Natura 2000 με κωδικό GR2440007 "ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΟΙΤΗΣ – ΚΟΙΛΑΔΑ ΑΣΩΠΟΥ". Η μελέτη αυτή έχει ως στόχο να αξιολογήσει την κατάσταση του πληθυσμού της Πετροπέρδικας, τριών ειδών δρυοκολάπτη (Μαύρος, Σταχτής και Λευκονώτης) και να επιβεβαιώσει την παρουσία του νυκτόβιου αρπακτικού Αιγωλιός καθώς και τη δυναμική του πληθυσμού του.
Επιπλέον, η μελέτη θα παράγει τις επιστημονικές και τεχνικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τις κατάλληλες ενέργειες διαχείρισης (δράση C.8) και τα πρωτόκολλα παρακολούθησης (δράση D.4) Επίσης, θα συγκεντρωθούν στοιχεία για τις εφαρμοζόμενες δασοκομικές πρακτικές και τις επιπτώσεις τους στην ορνιθοπανίδα, τα οπία, μετά από επεξεργασία, θα χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο υποστήριξης αποφάσεων για τη διαχείριση των δασών.

Η δράση αυτή αφορά στην εκπόνηση προδιαγραφών για την προστασία των οικότοπων προτεραιότητας από τις απειλές που έχουν προσδιοριστεί, εκτός από την επέκταση των δασών.
Οι προδιαγραφές θα διαμορφωθούν με βάση τα αποτελέσματα των δράσεων A.1, A.2, A.3, A.4, A.5, A.6, A.11, και A.12 στο τέλος του πρώτου έτους του έργου, και θα είναι εύκολα εφαρμόσιμες και τροποποιήσιμες. Θα περιλαμβάνουν:
- Το σκοπό, τη λογική, και το επιθυμητό αποτέλεσμα της κάθε δράσης διαχείρισης.
- Τεχνική περιγραφή των δράσεων διαχείρισης και ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή και την αξιολόγησή τους.
- Τους ανθρωπογενείς και φυσικούς παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν τα αποτελέσματα των δράσεων διαχείρισης.
- Δείκτες για την παρακολούθηση της επιτυχίας των δράσεων για την προστασία των ενδιαιτημάτων.
- Τις απαιτήσεις για την μετά-LIFE συνέχιση της προστασίας.
- Περίφραξη των εποχικών λιμνίων (3170*) (δράση C.1).
- Έλεγχο των οδών πρόσβασης (δασικώνδρομων) στα εποχικά λιμνία (3170*) και τα ορεινά λιβάδια (6210*, 6230*) (δράση C.1).
- Διαχείριση των μονοπατιών που οδηγούν στους οικότοπους 3170* και 6230* (δράση C.1).
- Διαχείριση επισκεπτών, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας κάμπινγκ, χώρων στάθμευσης, και τοποθέτησης πινακίδων ενημέρωσης (δράσεις C.1, E.1).
- Υποδομές για την πρυροπροστασία των δασών Pinus nigra (9530*) και Juniperus foetidissima (9560*) (δράση C.6).
- Προδιαγραφές για τον έλεγχο της διάβρωσης στα εποχικά λιμνία (3170*): (δράση C.4).
- Προδιαγραφές για την αποκατάσταση της υδρολογικής κατάστασης στα εποχικά λιμνία (3170*) (δράση C.4).

Η δράση αυτή περιλαμβάνει μελέτη της σύνθεσης και δομής των δασών Juniperus foetidissima (9560*) και του πληθυσμού του Juniperus foetidissima, που είναι το χαρακτηριστικό (διαγνωστικό και κυρίαρχο) είδος του τύπου οικότοπου 9560*. Τα αποτελέσματα θα χρησιμοποιηθούν στο σχεδιασμό των προδιαγραφών για την αποκατάσταση των δασών Juniperus foetidissima στον Εθνικό Δρυμό Οίτης (δράση C.5).
- Μελέτη σκοπιμότητας και κατευθυντήριες γραμμές για την αποκατάσταση του οικοτόπου 9560*, με βάση τα αποτελέσματα σχετικά με τη δυνατότητα αναγέννησης και τη χλωριδική σύνθεση και δομή του οικοτόπου (π.χ. προστασία των δενδρυλλίων και σποροφύτων, ενίσχυση του πληθυσμού θηλυκών και δίοικων φυτών, επανεισαγωγή άλλων χαρακτηριστικών ειδών του οικοτόπου, κ,λπ.).
- Επιλογή και οριοθέτηση των περιοχών αποκατάστασης για την επανεισαγωγή των δασών Juniperus foetidissima, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της χαρτογράφησης της διασποράς και τις οικολογικές προτιμήσεις του Juniperus foetidissima, καθώς και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των προτεινόμενων θέσεων για αποκατάσταση.
- Οδηγίες και προδιαγραφές για την εγκατάσταση νέων ατόμων του Juniperus foetidissima.
- Τεχνικές λεπτομέρειες για τη φύτευση.

Σκοπός της δράσης είναι να καταγράψει και να μελετήσει την παρούσα κατάσταση των δασικών ανοιγμάτων στα οποία απαντώνται τα εποχικά λιμνία (3170*) και τα ορεινά λιβάδια (6210*, 6230*) στον Εθνικό Δρυμό Οίτης και στο Όρος Καλλίδρομο. Περιλαμβάνει μελέτη της διαδικασίας της δασικής επέκτασης σε αυτά τα ανοίγματα, της τρέχουσας χρήσης από ζώα για βόσκηση και της βοσκοϊκανότητας των εποχικών λιμνίων και τα ορεινών λιβαδιών.

Η δράση αφορά στην εκπόνηση μιας μελέτης της χλωριδικής σύνθεσης και δομής των λειβαδιών στον Εθνικό Δρυμό Οίτης και στο Όρος Καλλίδρομο, προκειμένου να καθοριστεί η κατάσταση αναφοράς (αρχική κατάσταση) των οικοτόπων και η σχέση τους με περιβαλλοντικούς παράγοντες.

Η δράση αυτή αφορά στη διετή μελέτη του πληθυσμού της Veronica oetaea* στα εποχικά λιμνία στις περιοχές Λειβαδιές και Γρεβενό του όρους Οίτη προκειμένου να εκτιμηθεί η βασική κατάσταση αναφοράς (αρχική κατάσταση) του φυτού.

Αυτή η δράση αφορά το βιοτικό τμήμα των οικοσυστημάτων των Μεσογειακών εποχικών λιμνίων των δύο βουνών. Περιλαμβάνει μία βασική μελέτη που θα προσδιορίσει την κατάσταση αναφοράς των βιοκοινοτήτων (φυτά, αμφίβια και ασπόνδυλα) καθώς και μια μελέτη παρακολούθησης κατά τη διάρκεια του δεύτερου έτους του έργου, η οποία, σε συνδυασμό με τα δεδομένα της υδρογεωλογικής μελέτης (δράση A.2), θα αξιολογήσει το εύρος και τη συχνότητα των φυσικών διακυμάνσεων στους ζώντες οργανισμούς.

Τα μεσογειακά εποχικά λιμνία είναι, εξ ορισμού, υδροβιότοποι που παρουσιάζουν μία εποχιακή υδρολογική περίοδο. Οι οικοσυστημικές λειτουργίες και, συνεπώς, οι οργανισμοί που διαβιούν σε αυτάεξαρτώνται ισχυρά από το υδρολογικό καθεστώς. Τα χαρακτηριστικά είδη χλωρίδας και πανίδας είναι εξαιρετικά εξειδικευμένα και ευάλωτα στις μεταβολές της υδρολογίας. Για την εκπόνηση μιας ποσοτικής εκτίμησης των υδρολογικών λειτουργιών και την ταυτοποίηση των πιθανών άμεσων ή έμμεσων τροποποιήσεων απαιτείται συνεχής παρακολούθηση των συνιστωσών του κύκλου του νερού και των επιδράσεων τους στις εποχιακές και διαχρονικές μεταβολές της στάθμης του νερού του λιμνίου. Επιπροσθέτως, τα βιολογικά φαινόμενα των λιμνίων εξαρτώνται ισχυρά από την υδρική κατάσταση και τη γεωχημεία του ιζήματος, τη χημεία του νερού και τις αλληλεπιδράσεις τους. Επίσης, ελέγχονται από τους κύκλους πλημμύρας/ξηρασίας μέσω πιθανών οξειδοαναγωγικών αλλαγών στο έδαφος.
- Τα γεωλογικά και γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά της λεκάνης απορροής των λιμνίων, συμπεριλαμβανομένων της ορυκτολογίας και της γεωχημείας του βραχώδους υποστρώματος, των ιζημάτων του πυθμένα και των αποθέσεων ανθήσεων [εβαπορίτες], που σχηματίζονται κυρίως στις όχθες των λιμνίων σε ξηρές περιόδους. Τα υπάρχοντα δεδομένα, π.χ. γεωλογικοί και εδαφολογικοί χάρτες, θα συλλεχθούν και θα συμπληρωθούν με παρατηρήσεις και μετρήσεις πεδίου με τη βοήθεια τηλεπισκοπικών μεθόδων ερμηνείας δεδομένων.
- Γεωφυσικές έρευνες με τομογραφία ηλεκτρικής αντίστασης. Μέσω αυτής της διαδικασίας θα ταυτοποιηθούν και θα προσδιοριστούν οι γεωλογικές και υδρογεωλογικές συνθήκες (γεωφυσική στρωματογραφία, υπο-επιφανειακό ανάγλυφο, ταυτοποίηση του υδρογεωλογικού καθεστώτος κλπ.).
- Βαθυμετρία των λεκανών και τοπογραφία των γύρω περιοχών αξιοποιώντας τελευταίας τεχνολογίας τοπογραφικό εξοπλισμό (DGPS και Κινηματική Πραγματικού Χρόνου Real Time Kinematics) και μέτρηση της στάθμης των επιφανειακών υδάτων.
- Κλιματολογικά δεδομένα, που θα περιλαμβάνουν τόσο ιστορικά όσο και πρόσφατα δεδομένα από τα πλησιέστερα δίκτυα παρατήρησης και σύγχρονα δεδομένα που θα συλλέγονται από μετεωρολογικούς σταθμούς εγκατεστημένους στην περιοχή καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Δύο αυτόματοι μετεωρολογικοί σταθμοί θα εγκατασταθούν σε πύργους ύψους τριών μέτρων, ένας σε κάθε όρος στην πιο κατάλληλη τοποθεσία με γνώμονα την αξιοπιστία των μετρήσεων. Οι σταθμοί θα διαθέτουν βροχόμετρο, θερμόμετρο, υγρόμετρο, ανεμόμετρο, ηλιογράφο και βαρόμετρο, που θα τροφοδοτούνται ενεργειακά από ηλιακά πάνελ και θα καταγράφουν συνεχείς μετρήσεις σε μια συσκευή καταγραφής δεδομένων (data logger).
- Εκτιμήσεις ποιότητας του νερού που θα περιλαμβάνουν δειγματοληψίες για: α) θρεπτικά συστατικά (ολικός φώσφορος, ολικός διαλυμένος φώσφορος, άλατα φωσφόρου, ολικό άζωτο, ολικό διαλυμένο άζωτο, νιτρικά, νιτρώδη και αμμωνία) που θα αναλύονται με χρωματογραφικές μεθόδους, β) χημική ταυτοποίηση με μετρήσεις των ιόντων των κύριων στοιχείων με Φασματοσκοπία Ατομικής Απορρόφησης [AAS], [μαγνήσιο, ασβέστιο, νάτριο, διττανθρακικά, θειικά], αλλά και μετρήσεις περιεκτικότητας σε ιχνοστοιχεία με χρήση Φασματοσκοπίας Ατομικής Απορρόφησης με Φούρνο Γραφίτη [GFAAS] και Φασματοσκοπία Μάζας Επαγωγικά Συζευγμένου Πλάσματος [ICP-MS] [αρσενικό, χρώμιο, βόριο, νικέλιο, στρόντιο, μόλυβδος, ψευδάργυρος, χαλκός, σίδηρος], γ) επί τόπου μετρήσεις των φυσικών παραμέτρων που περιλαμβάνουν pH, Eh, ηλεκτρική αγωγιμότητα, θερμοκρασία, Ολικά Διαλυμένα Άλατα [TDS], Διαλυμένο Οξυγόνο με ειδικό εξοπλισμό, δ) μετρήσεις βιογεωχημικών παραμέτρων που περιλαμβάνουν Χημικά Aπαιτούμενο Oξυγόνο [COD], Bιοχημικά Απαιτούμενο Οξυγόνο [BOD], Ολικό Οργανικό Άνθρακα [TOC] σε ξηρές και υγρές περιόδους. Η συχνότητα δειγματοληψίας εξαρτάται από τις περιόδους πλημμυρών.
- Εκτίμηση εδαφικών ιζημάτων που περιλαμβάνει: i) καταγραφή των ρυθμών καθίζησης και επαναιώρησης, του περιεχομένου σιδήρου, πυριτίου, αργιλίου, φωσφόρου, νατρίου, καλίου σε επιφανειακά ιζήματα και αιωρούμενα σωματίδια, με χρήση Φασματοσκοπίας Φθορισμού Ακτίνων Χ [XRF] ii) περιεκτικότητα του εδάφους σε διαλυτά και αδιάλυτα ορυκτά [εβαποριτικά άλατα όπως γύψος, θεναρδίτης, τρόνα, εψωμίτης, υδρομαγνησίτης] με χρήση Φασματοσκοπίας Περίθλασης Ακτίνων Χ [XRD], Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας Σάρωσης [SEM] και ηλεκτρονικής μικροανάλυσης, iii) περιεκτικότητα σε οργανικό υλικό και διαφορετικά ιζηματογενή κλάσματα με πιστοποιημένο εξοπλισμό.